Vandaag bestellen, morgen leveren. Iedere dag open tot 22:00 uur. Geen bezorgkosten. Zomaar enkele ‘standaarden’ waar consumenten aan gewend geraakt zijn. Het lukt een korte ketenpartij vaak wel een uniek product in de markt zetten, maar het is veel moeilijker om het serviceniveau van de bestaande keten bij te benen. En dan zijn de logistieke kosten als percentage van de omzet ook vaak nog veel hoger...
Bijna elke ondernemer in de korte keten loopt er vroeg of laat tegenaan: logistieke uitdagingen. Je bent boer en je wil je producten direct leveren aan bewoners van de stad in de buurt. Of je maakt producten die je dichtbij wil verkopen. Hoe regel je dat logistiek? Ga je zelf met een busje of bakfiets op pad? Dat wordt algauw tijdrovend en het is de vraag of je serviceniveau hoog genoeg is voor de 'verwende' consument. Besteed je de verzending uit? Dan kom je terecht in de wereld van logistieke partners en kunnen de kosten algauw enorm oplopen. En wat nou als je dat ritje met die bakfiets juist onderdeel wil maken van je bedrijfsvoering?
Kortom, logistieke vraagstukken steken algauw de kop op voor wie onderneemt in de korte keten. De programmalijn Logistiek onderzocht deze vraagstukken en zette een heleboel aanbevelingen en best practices op een rij.
(Hoe lang) doe je het zelf?
Een hele belangrijke vraag voor ondernemers in de korte keten is: besteed je je logistieke proces uit, of doe je het zelf? Drees Peter van den Bosch, coördinator van de programmalijn Logistiek, benadrukt dat die keuze niet vroeg genoeg gemaakt kan worden. ‘Je moet je serieus afvragen of de logistiek iets toevoegt aan jouw business, of je je ermee onderscheidt. Vaak is dat wel zo bij ondernemers in de korte keten: persoonlijke aandacht, flexibiliteit, het krat dat tot in de keuken wordt gebracht. Dan lever je echt iets extra’s, meer dan een logistieke partner kan doen. Maar als dat niet zo is, en je logistiek is niets meer dan noodzakelijk kwaad, dan is het beter om het zo snel mogelijk uit te besteden aan een grotere partij.’ Het devies is dus: maak die keuze zo vroeg mogelijk.
Hoe kunnen we beter samenwerken?
Op het moment dat je je als korte keten-ondernemer realiseert dat je graag wil samenwerken in logistieke processen, of de boel zelfs helemaal wil uitbesteden, dan kun je soms (veel te) lang zoeken. Er is namelijk nog geen goed inzicht in alle netwerken, alle busjes die rijden, en alle concullega’s in je regio die met dezelfde logistieke problemen zitten. Hoe kan dat in kaart worden gebracht? Het is van belang dat dat overzicht er komt: er moet per gemeente of regio in kaart worden gebracht welke logistieke stromen er allemaal doorheen lopen. Want in het combineren van die stromen ligt de oplossing. Drees: 'We moeten voorkomen dat er nog meer busjes gaan rijden; we moeten ervoor zorgen dat die busjes onderdeel worden van het korte-ketennetwerk in een bepaalde regio.’
Logistieke hubs aan de rand van de stad
Een andere oplossing zou een logistieke hub aan de rand van een grote stad zijn. ‘Bouw een logistiek centrum vlak buiten de stad, waar korte keten-ondernemers hun waren kunnen leveren. Laat vanuit daar elektrische busjes de stad inrijden en zet die ritten zo efficiënt mogelijk in.’ In Den Haag wordt concreet aan zo’n logistieke hub gewerkt, en Drees is optimistisch.
Hoe nu verder? Zó lossen we de logistieke knelpunten in de korte keten op:
Logistieke service of niet?
Ondernemers in de korte keten kunnen het beste zo snel mogelijk besluiten of ze de logistiek zelf willen houden, of willen uitbesteden.
Inzicht door samenwerking
Samenwerking tussen verschillende spelers in de korte keten is van groot belang. Zo ontdekken we samen sneller welke logistieke stromen er al zijn.
Regionale hubs
Regionale hubs aan de rand van de stad kunnen een oplossing zijn voor veel logistieke problemen in de korte keten.
Over de programmalijn Logistiek
Met een werkgroep van ongeveer tien deelnemers is er gedurende september en oktober 2019 intensief samengewerkt. In vier bijeenkomsten werden kennis en data uitgewisseld over de logistieke processen van iedere deelnemer, en werden successen en frustraties gedeeld. Tijdens de Challenge Room op 6 maart 2020 werd, in samenwerking met de andere programmalijnen, aan concrete oplossingen gebouwd.
De programmalijn Logistiek werd geleid door Drees Peter van den Bosch. Drees ging, na een carrière bij Unilever, zelf als korte keten-ondernemer aan het werk en zette groente- en fruitmerk Willem & Drees op. Binnen dat bedrijf waren het juist de logistieke uitdagingen die hem fascineerden. Met zijn jarenlange korte-keten-ervaring was hij de juiste persoon om deze programmalijn te leiden.
Aan de programmalijn Logistiek namen o.a. de Arnhemse bezorgdienst Groene Rijders deel, boodschappenservice Boerschappen, vereniging Flevofood, maar ook producenten zoals Kaasboerderij Schep en De Lelystadse Boer.
